Tuesday, January 17, 2012

పండుగ కబుర్లు ౩

ఇప్పటిదాకా ధనుర్మాసమంతా కనిపించే పండుగ కబుర్లు చెప్పుకున్నాం కదా! ఈ టపాలో పండుగ మూడు రోజుల ముచ్చట్లూ చెప్పుకుందాం.

పండుగ వాతావరణమంతా ప్రస్ఫుటముగా కనిపించే ఈ ధనుర్మాసమంతా ముద్దబంతుల అందాలతో, ముద్దుగుమ్మల సోయగాలతో, క్రొత్త అల్లుళ్ళతో, ఇంటిముందర గొబ్బిళ్ళతో, పాడి పంటలతో, కన్నెపిల్లల ఆటపాటలతో, పోతుపేరంటాళ్ళ (మగవారు ఆడవారి పేరంటానికి వెళితే ఇలానే అంటారు) కుతూహలంతో, హరిదాసు కీర్తనలతో, పశుపక్ష్యాదులకు వితరణతో, ఇలా ఎన్నో విషయ తివాచీలతో సంక్రాంతి పురుషునికి స్వాగతం పలుకుతాము. ఈ పండుగ మూడు రోజులయిన భోగి, సంక్రాంతి, కనుమ గురించి కొంచెం లోతుగా తెలుసుకుందాం.

భోగి:

భగ (అనగా మంటలు లేదా వేడిని పుట్టించడం) అనే పదం నుండి భోగి అనే పదం ఉద్భవించినది. ఈరోజున తెల్లవారుఝామునే నిద్ర లేచి భోగిమంటలు వేస్తారు. మనిషిలో దాగి ఉన్న పాత చెడు అలవాట్లను, ఈర్ష్య, ద్వేషం, అసూయ మొదలయిన వాటిని జ్ఞానం అనే అగ్నిలో దహించివేసి నూతన జీవితాన్ని ఆరంభించడమే ఈ భోగి మంటలోని అంతరార్థం.


ఇంట్లోని పాత వస్తువులయిన చీపుర్లు, తట్టలు, విరిగిపోయిన బల్లలు, కర్ర పుల్లలు, మొదలయినవాటిని ఏడాది పాటుగా దాచి ఉంచడాన్ని భౌతిక లోభ గుణం అంటారు. వీటిని అగ్నికి ఆహుతి చేయుట వలన వైరాగ్యం కలుగుతుంది అనేది లౌకికార్థం. ఈ మంటలలోని ఉన్న వెచ్చదనం ఇంకెక్కడా ఉండదేమో! దీనిని ముఖ్యముగా రోడ్ల కూడలి (నాలుగు దారులు కలిసే చోటు)లో వేస్తారు. దీని వలన చెడు అనేది ఏ ద్వారమునుండి కూడా మన ఇంట్లోకి ప్రవేశించదు అని నమ్మకం. ఇందులో ముఖ్యముగా ఆవు పేడతో చేసిన పిడకలను తప్పక వేస్తారు. గోమయం అనేది ఎన్నో రోగములకు మంచి మందు కనుక దీని నుండి వచ్చే పొగ ఎన్నో రోగాలను నివారిస్తుంది. అలానే దక్షిణాయనంలో పడిన కష్టాలను అగ్నిలో వేసి రాబోయే ఉత్తరాయణంలో సుఖ సంతోషాలు అనే భోగాలని ఇమ్మని వేసే మంటలే భోగి మంటలు అని కూడా అంటారు. మనది వ్యవసాయ ప్రధాన దేశం కనుక ఏడాది పొడువునా కష్టపడిన భోగికి (భోగములను అనుభవించేవాడు భోగి ఇక్కడ సందర్భములో రైతు అని అర్థం) పంట చేతికొచ్చే రోజున కుప్పలు నూర్పిడి అవ్వగానే మిగిలిన పదార్ధాలతో వేసిన ఈ భోగి మంట వలన పుష్యమాస లక్షణమయిన చలి తగ్గి వాతావరణం కొంచెం వేడెక్కుతుందని ఒక నమ్మకం. అలాగే రాబోయే కాలంలో వేడిని తట్టుకునే వస్తువులేవో తెలుసుకోడానికి కూడా ఇది ఉపయోగపడుతుంది. ఈ మంటలో వేసిన వస్తువులన్నీ పూర్తిగా కాలిపోయిన తరువాత దానిమీదే నీళ్ళు కాచుకుని స్నానాలు చేస్తారు.


సాయంత్రం చిన్నపిల్లలకు తలపైన భోగిపండ్లు పోస్తారు. ఈ భోగిపళ్ళలాగా రేగుపండ్లని వాడతారు. వీటితోపాటు పూలరేకులు, చిల్లర డబ్బులు అన్నీ కలిపి దృష్టి దోషం పోవడానికి తలపైన పోస్తారు. రేగుపండ్లనే సంస్కృతంలో బదరీఫలాలు అంటారు. బదరీ నారాయణుడయిన ఆ శ్రీహరి కరుణా కటాక్షాలు పిల్లలపై పడి ఆశీర్వచనంగా ఉంటుంది. అలానే రేగుపండ్లని అర్కఫలాలు అంటారు. సూర్యునికి ప్రతినిధిగా శక్తిని, ఆరోగ్యాన్ని, జ్ఞానాన్ని ఇచ్చే శక్తి రేగుపండ్లకు ఉంది కనుకనే వాటిని పిల్లలపై పోయడం వలన ఆ స్పర్శకి వారికి ఆయురారోగ్యాలు వృద్ధి చెందుతాయి అని నమ్మకం. పిల్లలకు భోగిపళ్లు పోయటం అంటే సూర్యునికి ఆరాధన చేయటం అనే భావన కూడా ఉంది. ఈ రోజున సందడి అంతా పిల్లలదే. తెగ హడావిడి చేస్తూ అటూ ఇటూ తిరిగేస్తూ భలే ముద్దొచ్చేస్తూ ఉంటారు.

మకర సంక్రాంతి:

మకరం అంటే మొసలి. మానవుని ఆధ్యాత్మిక మార్గానికి అడుగడుగునా అడ్డు తగులుతూ మోక్ష మార్గానికి అనర్హునిని చేయడానికి ఇది ఎంతగానో సహాయపడుతుంది. అందువలన దీని బారి నుండి తప్పించుకునేందుకు ఏకైక మార్గం దాన ధర్మాలు చేయటం. అందుచేత ఈ పండుగ దినాన వీలయినన్ని దాన ధర్మాలు చేస్తూ, పశుపక్ష్యాదులకు సైతం గింజలు పెడుతూ దాని బారి నుండి తప్పించుకుని మోక్ష మార్గాన్ని చేరుకునే అర్హత సంపాదించుకుంటాము.


ఉత్తరాయణ పుణ్యకాలం దేవతలకు పగలుగా ఉంటుందిట. అందువలననే దక్షిణాయనంలో అంపశయ్య మీద పడిన భీష్ముడు ఉత్తరాయణ పుణ్యకాలం దాకా వేచి స్వచ్ఛంద మరణాన్ని కోరుకున్నాడని కూడా ఉంది కదా! ఈ రోజున మరణించిన వారికి స్వర్గ లోక ప్రాప్తి ఉంటుందని కూడా పురాణాలు చెపుతున్నాయి. కనుక ఈ రోజున కోళ్ళ పందాలు, పొట్టేళ్ల పందాలు పెడతారు.


ఇంటికి చేరిన క్రొత్త బియ్యంతో మొదటగా పాలు పొంగించి సూర్యనారాయణునికి పొంగలి నైవేద్యం పెడతాము. అలానే గాదికి చేరిన క్రొత్త పంటతో ఎన్నో రుచికరమయిన పిండివంటలతో జిహ్వకి రసోస్వాదన. ఉత్తరాయణ పుణ్యకాలం పితృ దేవతలకి ఆరాధనా కాలం. ప్రతీ సంక్రమణానికీ పితృ తర్పణలు ఇవ్వాలి కాని మిగతా పదకొండు సంక్రమణాలకీ ఇచ్చినా, ఇవ్వకపోయినా మకర సంక్రమణం నాడు మాత్రం తప్పకుండా ఇవ్వాలి. ఈ రోజున ముఖ్యముగా అరిసెలు చేస్తారు. కేవలం అరిసెలు మాత్రమే పితృ దేవతల గ్రాసం, ఏడాదికి సరిపడా భక్ష్యంట.


ఎగిరింది ఎగిరింది నా గాలిపటం
గాలిలో ఎగిరింది నా గాలిపటం
పైపైకి ఎగిరింది నా గాలిపటం
పల్టీలు కొట్టింది నా గాలిపటం
రంగురంగులదండి నా గాలిపటం
రాజ్యాలు దాటింది నా గాలిపటం
మబ్బును దాటింది నా గాలిపటం
పందెమే గెలిచింది నా గాలిపటం

అంటూ గాలిపటాన్ని ఎగురవేయటం భలే సరదాగా ఉంటుంది కదూ! దీనిని పతంగుల పండుగ అని కూడా అంటారు. ఇదివరకు ఐతే ఎన్నో రకాల గాలిపటాలను ఇంట్లోనే తయారుచేసుకునేవాళ్ళం. కాని ఇప్పుడు పిల్లలను ఆకర్షించేలా రక రకాల బొమ్మల ఆకారాలలో దొరుకుతున్నాయి. రాత్రి గోదా కళ్యాణంతో ఈ రోజు ఘట్టం ముగుస్తుంది.

కనుమ:

దీనినే పశువుల పండుగ అని కూడా అంటారు. పంట చేతికి రావడానికి రైతుకి చేదోడు వాదోడుగా నిలిచినవి గోవులు. కనుక ఈ రోజు వాటికి ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు. తమ కడుపు నింపిన గోమాతకి క్రొత్త బట్టలు తొడిగి, పసుపు, కుంకుమలతో పూజలు చేస్తారు. కొన్ని ప్రాంతాలలో ఈ రోజున ఎడ్ల పందాలు కూడా నిర్వహిస్తారు.



చేతికందిన పంటను తమతో పాటూ, పశువులూ, పక్షులూ కూడా పాలు పంచుకోవాలని పిట్టల కోసం ధాన్యపు కంకులు ఇంటి గుమ్మాలకి కడతారు. అలానే ఈ రోజున గారెలు, ఆవడలు (పెరుగు గారెలు), పొంగు బూరెలు వేసి గ్రామాన్ని చల్లగా చూసి సుభిక్షంగా ఉంచినందుకు కృతజ్ఞతగా గ్రామదేవతలకి నయివేద్యాలు పెడతారు. ఈ రోజున గరగ నృత్యం చూడటానికి రెండు కళ్ళూ చాలవు.


మా కోనసీమ కనుమ ప్రత్యేకమయిన ప్రభల తీర్థం చూడటానికి ఇంద్రునిలా ఒళ్ళంతా కళ్ళు చేసుకున్నా చాలవు. సుమారు 400 సంవత్సరాల క్రితం మొదలయిన ఈ పండుగ ఈ నాటికీ నిర్విరామంగా, కోలాహలంగా, కన్నుల పండుగగా జరుగుతూ ఎంతో మందిని ఆకర్షిస్తుంది. ఈ తీర్థం జగ్గన్న తోటలో జరుగుతుంది. ఈ జగ్గన్నతోటలో ఏ విధమయిన గుడి కానీ, గోపురం కానీ ఏమీ ఉండవు అంతా కొబ్బరి తోట. ఈ తీర్థంలో గంగలకుర్రు అగ్రహారం - వీరేశ్వర స్వామి, గంగలకుర్రు - చెన్నమల్లేశ్వర స్వామి, వ్యాఘ్రేశ్వరం - వ్యాఘ్రేశ్వర స్వామి, పెదపూడి - మేనకేశ్వర స్వామి, ఇరుసుమండ - ఆనంద రామేశ్వర స్వామి, వక్కలంక - కాశీ విశ్వేశ్వర స్వామి, నేదునూరు - చెల్లమల్లేశ్వర స్వామి, ముక్కామల - రాఘవేశ్వర స్వామి, మొసలపల్లి - మధుమానంత భోగేశ్వర స్వామి, పాలగుమ్మి - న్నెమల్లేశ్వర స్వామి, పుల్లేటికుర్రు - అభినవ వ్యాఘ్రేశ్వర స్వామి మొత్తం ఏకాదశ రుద్రులను ప్రభలపై మేళ తాళాలతో, బాజా భజంత్రీలతో, మంగళ వాయిద్యాలతో, ఆనంద పారవశ్యంతో జగ్గన్న తోటకి ఊరేగింపుగా తీసుకుని రావటం అనాదిగా వస్తున్న ఆచారం. అలా ఈ తోటకు ఏకాదశి రుద్రులు తరలి వచ్చి లోక కళ్యాణం గురించిన చర్చలు జరుపుతారని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం.


వెదురు కర్రలను చీల్చి వాటిని వర్తులాకారంలో వంచి కట్టి, వాటిని రంగు రంగుల వస్త్రాలతో, పూలతో అలంకరించి వేద మంత్రాల మధ్య గంటలను మ్రోగిస్తూ అహోం-ఒహోం అంటూ కులమతాలకి అతీతంగా ఈ ప్రభలను మోసి భక్తులు పులకిస్తారు. శివుని వాహనంగా పిలువబడే వీరభద్రుని ప్రతిరూపాలే ఈ ప్రభలు అని త్రికరణ శుద్ధిగా నమ్ముతారు. పచ్చని పంట పొలాల మీదనుంచి, కొబ్బరితోటలో ప్రభలను ఊరేగిస్తున్న దృశ్యం చూడటానికి నలు మూలల నుండీ జనాలు తరలి వస్తారు.


ఇక్కడ ప్రవహించే గోదావరి పాయని కౌశిక అంటారు. ప్రభలు కౌశికలో ప్రవేశించడానికి ముందు పంట పొలాలను తొక్కుకుంటూ జనాలు వచ్చినా రైతులు బాధపడక పోగా సంతోషిస్తారు. వారి వారి పొలాల మధ్యనుంచి సాక్షాత్తు ఆ పరమేశ్వరుడు వెళ్ళటం వలన పంట బాగా పండుతుందని, పూర్వ జన్మ సుకృతం అని కూడా నమ్ముతారు. అందమయిన ఏకాదశి రుద్రుల ప్రభలతో ఉన్న ఈ తోటని, తీర్థాన్ని వర్ణించడం మానవతరం కాదు. ఆ అనుభూతిని ప్రతీ ఒక్కరూ ఒక్కసారయినా తప్పక పొందవలసినదే!

అవండీ నాకు తెలిసిన పండుగ విశేషాలు అన్నీ మీతో పంచుకున్నాను. ఇంతటితో సమాప్తం. మరొక్కసారి మీ అందరికీ నా హృదయపూర్వక సంక్రాంతి శుభాకాంక్షలు.

34 comments:

PALERU said...

baane raasaarugaaaaaa....:):)

Zilebi said...

హమ్మయ్య,

ఇప్పటికి ఇన్నాల్టికి మీ టపా నా అంకోపరి లో ఓపెన్ అయిందండీ. అదేమీ ప్రాబ్లెమో తెలీదు ఈ మధ్య చాలా బ్లాగులు క్లిక్ అనిపిస్తే అలాగే కంప్యూటరు హాంగ్ అయి పోతోంది. గూగుల్ వాడేదో కొత్త గా మార్చేడట కామెంట్లలో అన్ని బ్లాగులూ ఓ మోస్తరు ప్రాబ్లేమేతిక్.

మొత్తం మీద ఇవ్వాళ మీ టపా పట్టేసాను. ఆ కామెంట్లు మీరు ఓపెన్ ఇన్ న్యూ విండో స్టైల్ చెయ్యాలేమో చూడండీ మరి.

ఇక అసలు విషయానికి వస్తే, ఈ టపా మాత్రమె నేను చదవ గలిగాను మీ టపాలో, కాబట్టి పోస్ట్ సంక్రాంతి శుభాకాంక్షలు మీకు !

చీర్స్
జిలేబి.

Kalyan said...

ముగింపు వేడుకలు బ్రమ్హాండంగా వున్నాయి. గాలిపటం లాగా మీ కవిత కూడా తేలికగా ఎగిరింది . ఆ తీర్థ విశేషాలు చదువుతుంటే చూడాలనిపిస్తోంది ఒకసారి ఏంటి ఇంకా పదే పదే వస్తాను కోనసీమకు అప్పుడు చూస్తాను వాటి వైభవం . మొత్తానికి వచ్చే పండుగ కబుర్లు కోసం వేచివున్నాము. మీకు అ దేవుడు ఆయురారోగ్యాలు ఇచ్చి నలుగురికి మీ జ్ఞానాన్ని పంచాలని కోరుకుంటూ మరొక్కసారి సంక్రాంతి శుభాకాంక్షలు.

రాజ్యలక్ష్మి.N said...

రసజ్ఞ గారూ.. మీ పండుగ కబుర్లు,గాలిపటం కవిత,
ప్రభల తీర్ధం విశేషాలు అన్నీ బాగున్నాయండీ..
సంక్రాంతి పండుగ బాగా చేసుకున్నారా మరి ?

జ్యోతిర్మయి said...

పండుగ గురించి చక్కగా రాశావు రసజ్ఞా. గాలిపటం కవిత, ప్రభల తీర్ధం విశేషాలు బావున్నాయి. పల్లెల్లో వుండే ఆ సందడే వేరు కదూ..

శ్రీలలిత said...

చాలా చక్కగా రాసారు.
ఆలస్యంగా అయినా మీకు సంక్రాంతి శుభాకాంక్షలు...

Unknown said...

చూడబోతే మీరేదో నడిచే వికీపీడియాలా ఉన్నారు. ఎక్కడ దొరుకుతుంది మీకింత సమాచారం.అందుకోండి అభినందనలు.ఫణి

బులుసు సుబ్రహ్మణ్యం said...

మరిచిపోతున్న సంక్రాంతి విశేషాలు అన్నీ మరొక్క మారు గుర్తు చేశారు. ధన్యవాదాలు.

Unknown said...

రసజ్ఞ గారూ! అద్భుతం, ఇన్ని విషయాలు ఈ పండుగ గురించి మీరు ఇంత వివరంగా రాయటం, చాలా తెలుసుకున్నాము మీ ముచ్చటైన మూడు పోస్ట్ లూ చదివి. రియల్లీ గ్రేట్!!!

Anonymous said...

ఇక్కడ స్పందించడానికి మాట అవసరమవుతూవుంది..........మౌనం బాగా చెప్పగలదేమో......................మూర్తీభవించిన భారత/తెనుగు సంస్కృతికి నిలువెత్తు దర్పణం..........

రసజ్ఞ said...

@ రాఫ్సున్ భాయ్
ఏదో మీ లాంటి పెద్దల ఆశీర్వాదం! ధన్యవాదాలు!

@ జిలేబీ గారూ
హమ్మయ్యా ఇప్పుడు మార్చేసా అండీ! ఒక్కటే చదివితే ఎలా అండీ? మొత్తం అన్నీ చదివి చెప్పాలి మరి! ధన్యవాదాలండీ, మీకు కూడా!

@ కళ్యాణ్ గారూ
హహహ బాగుందండీ! తప్పకుండా వచ్చేయండి. దగ్గరుండి మరీ మా కోనసీమ అంతా తిప్పి చూపించనూ! ధన్యవాదాలు!

రసజ్ఞ said...

@ రాజి గారూ
ఆ గాలిపటం కవిత నా సొంతం కాదు ఇది ఒక రైం చిన్నప్పుడు నేర్చుకున్నాను. అదే ఇక్కడ పెట్టాను. మిగతా కబుర్లన్నీ నచ్చినందుకు ధన్యవాదాలు! పండుగ బానే చేసుకున్నా అండీ! ధన్యవాదాలు!

@ జ్యోతిర్మయి గారూ
మరేమనుకుంటున్నారు? అంతా భలే ఉంటుంది నెలంతా హడావిడే మా ఊరిలో ప్చ్ ఏమిటో ఇక్కడ ఏమీ లేదు! ధన్యవాదాలండీ!

@ శ్రీ లలిత గారూ
మీకు నచ్చినందుకు, శుభాకంక్షలకు ధన్యవాదాలండీ! మీకు కూడా!

రసజ్ఞ said...

@ ఫణి గారూ
మీ అభినందనలకు ధన్యురాలిని! అయ్యో ఇది చాలా పెద్ద పొగడ్త అండీ! నేనొక ప్రశ్నల పుట్టని అని మా ఇంట్లోనూ, మా మష్టార్లూ అంటూ ఉంటారు (ఇప్పటికీను) అలా అడిగి విసిగించి పీల్చి పిప్పి చేసి తెలుసుకున్న సమాచారం అంతే! ధన్యవాదాలండీ!

@ బులుసు సుబ్రహ్మణ్యం గారూ
ఇంత ఓపికగా నేను వ్రాసినదానిని మొత్తం మూడు టపాలూ చదివిన మీకు నా కృతజ్ఞతలు!

@ చిన్ని ఆశ గారూ
ఇంత ఓపికగా చదివి తెలుసుకున్నందుకు మీరు కూడా గ్రేటే అండీ! ధన్యవాదాలు!

@ తాతగారూ
ఇంత పెద్ద మాటతో నేను మూగబోయా! ధన్యవాదాలు!

Lasya Ramakrishna said...

రసజ్ఞ గారు, పండుగ గురించి చాలా చక్కగా వివరించారు.

Dr R V Kameswara Sarma said...

Dear Rasagna,
I congratulate you for your profound knowledge in Indian culture and traditions which is rarely seen in the present generation of students.
Dr R V Kameswara Sarma, Rajahmundry.

సో మా ర్క said...

మీ జాల దర్శనం ఈరోజు సంపూర్ణంగా జరిగింది.నిజంగా నవ రసజ్ఞ మనోహరం.ఇది అతిశయోక్తి మాత్రం కానే కాదు.స్వభావోక్తి మాత్రమే!...

Sri Valli said...

chala bavundandi me panduga kaburlu.....naku teliyani konni vishayalanu teliyachesaru....:)

రసజ్ఞ said...

@ లాస్య గారూ
ధన్యవాదాలు!

@ శర్మ గారూ
నమస్సుమాంజలి! మీ అభినందనలకు ధన్యురాలిని! మీ వంటి ఒక సంస్కృత పండితులు ఈ బ్లాగు చూడటం, మెచ్చుకోవడం చాలా ఆనందంగా ఉంది! ధన్యవాదములు!

@ సోమార్క గారూ
మీ స్వభావోక్తితో నన్ను ఆనంద పారవశ్యంలో ముంచారు! అంత ఓపికగా, తీరికగా సంపూర్ణంగా చదివినందుకు నా కృతజ్ఞతలు!

@ వల్లి గారూ
చాలా రోజులకి కనిపించారు! బాగున్నారా? ధన్యవాదాలు మీకు నచ్చినందుకు!

Anonymous said...

ఒక reference article స్థాయిలో, ఆ హోదా వచ్చేలాగా సమాచారాన్ని అన్ని వైపులనుంచి సేకరించి వుంచినట్లున్న ఈ వ్యాసం చాలా బాగుంది!

'పోతు పేరంటాళ్ళు' అన్న మాట ఇంతకుముందు నేనెక్కడా విననిది. బాగుంది. అలాగే, అరిసెలను గురించి చెప్పిన మాటలు కూడా! ఈ అరిసెలను ఇప్పుడు సంవత్సరం పొడుగూతా ఎక్కడ పడితే అక్కడ దొరికేలా చేయడం ద్వారా ఒక సంస్కృతినీ, దానిని అంటిపెట్టుకుని వుండే ఒక 'జ్ఞాపకాల సముదాయాన్నీ' ధ్వంసం చేశామన్న సంగతి ఎప్పటికైనా తెలుస్తుందా? గుర్తించబడుతుందా? అన్న సందేహం పుడుతుంది. ఇదివరకు ఒక సంక్రాంతి నుంచి ఇంకొక సంక్రాంతి దాకా సుదీర్ఘంగా వుండే ఈ sweet memory ని, ఇప్పుడు తెంచి, తుంచి ముక్కలు ముక్కలుగా చేసినట్లుగా అనిపిస్తుంది! But, no regrets! మనం కాలంలో ముందుకే పోతున్నాం కదా! ఈ క్రమంలో కొన్ని కొన్ని ఇలా
ధ్వంసమవబడుతూ వుండడం తప్పదనుకోవాలి!

ఇక, ప్రభల సంబరం గురించయితే, ఒక సంవత్సరం కెమేరాతో వెళ్ళి, ఉదయం నుంచి సాయంత్రం వుత్సవం ముగేసేదాకా వుండి, కౌశికను,
ప్రభలను, జనం సంబరాన్నీ మాంఛి HD photographs లో బంధించి, ఒక world class photo essay తయారు చెయ్యాలనిపిస్తోంది!

ధన్యవాదాలు!

Anonymous said...

వెంకట్ గారు,
గోదావరి జిల్లాలలో మగవాళ్ళని పోతు పేరంటాళ్ళు అంటారు.

Anonymous said...

అవును శర్మగారూ! సందర్భాన్ని బట్టీ, ఆ మాట వెనకనే రసజ్ఞ గారు ఇచ్చిన వివరణను బట్టి, అర్ధమై పోయింది. అయినా మీ వివరణకు ధన్యవాదాలు! నాకు ఈ మాటలో ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించిన, ముచ్చటైన సంగతి ఏమిటంటే, ఈ పద బంధంలోని 'పోతు' అనే మాట! 'మగ' పేరంటాళ్ళు అని వుండొచ్చు! కానీ అనలేదు! ఒక పదాన్ని ఇంకొక పదానికి బంధించడంలో మనవాళ్ళెప్పుడూ rhyming కుదరకుండా చెయ్యలేదు! అందుకోసమే 'పోతు' అనే మాటను తెచ్చి తగిలించారు. ఆ మాటతో జరిగిన ఇంకొక అసలు ప్రయోజనం, ఆశించిన 'వ్యంగ్యం' అక్కడ సిధ్ధించడం! అలా సిధ్ధింపజేయబడిన మాటలే జనుల రసనలపై పదికాలాలు నిలుస్తాయి, నిలిచున్నాయి!

ధ్యన్యవాదాలు!

రసజ్ఞ said...

@ వెంకట్ గారూ (అలా పిలవచ్చు కదూ!)

మీ ఈ వ్యాఖ్య నాకెంతో ఆనందాన్నిచ్చింది. ఎన్ని సార్లు చదివానో! ముందుగా మీకు కృతజ్ఞతలు!

పోతు పేరంటాళ్ళు అనే పదంలో ముఖ్యం వ్యంగ్యమే! మీరు చక్కగా విశ్లేషించారు! ఇది మా కోనసీమలో విఱివిగా వాడే పదం. అరిసెల విషయానికి వస్తే నాకు కూడా మీరన్న భావనే కలుగుతుంది! నిజానికి ఇక్కడ అరిసెలు ఒక సందర్భం కాని ఇటువంటివి ఎన్నో ఎన్నెన్నో!

ప్రభల తీర్థానికి ఈ సారి తప్పకుండా విచ్చేయండి! నేనే దగ్గరుండి తీసుకెళ్ళి చూపిస్తాను! మీ గొప్ప విశ్లేషణా పూరిత టపా కోసం ఎదురుచూస్తూ ఉంటాను మా తీర్థం మీద!

Anonymous said...

పిలవవచ్చును. అందులో అభ్యంతరానికి ఏమీ లేదు.

మనకు తెలుగు శాసనాలలో 'అణపోతులు' అని ఒక మాట కనిపిస్తుంది. 'కులపు పెద్దలు' అని ఈ మాటకు అర్ధం చెప్పుకోవచ్చని ఒక సూచన! ఇందులో వ్యంగ్యం ఏమీ వుండదు; పైగా గౌరవార్ధకం కూడా! మీ ఈ పోస్టులోని 'పోతు పేరంటాళ్ళు' అన్న మాట నాకు ఈ శాసనాలలోని 'అణపోతులు' అన్న మాటను జ్ఞాపకానికి తెచ్చింది. రేనాటి చోళుల (అంటే క్రీ.శ.5-6 శతాబ్దాలు) కాలం నాటిది ఈ మాట! 'అణపోతులు' లోని 'పోతు' శబ్ద ప్రయోగం ఎక్కడికీ మాయమై పోకుండా, (వ్యంగ్యంగానే అయినా) మీ ప్రాంతపు 'పోతు పేరంటాళ్ళు' లో మిగిలి వుండి, ఇక్కడ ప్రత్యక్షమవడం నన్నుకొంత ఆశ్చర్య పరచింది (a kind of pleasant surprise అన్నమాట!). అయితే, ఈ సంగతులేవీ నా మొదటి వ్యాఖ్యలో వ్రాయలేదు. కారణం, ఓ మోస్తరు academic గా అనిపించే ఈ శాసనాల భాషాసంగతులని మీకు వ్యాఖ్యలలో ఎంతవరకు ప్రస్తావించ వచ్చునో అప్పటికి అర్ధం కాక! అయితే, నా 'బృహత్ఫలాయనుల' పోస్టుకు మీ వ్యాఖ్య చూసిన తరువాత, పరవాలేదు వ్రాయవచ్చుననిపించి, ఇప్పుడు...ఇక్కడ!

మీ ఆహ్వానానికి చాలా చాలా కృతజ్ఞతలు! ధన్యవాదాలు!
Keep writing!

రసజ్ఞ said...

@ వెంకట్ గారూ
ధన్యవాదాలు! అణపోతులు అనే పదం విన్నాను కానీ దాని ఉనికి ఇప్పుడే తెలిసింది. అయ్యయ్యో! మీకా సందేహము వలదు! ఎప్పుడూ ఇటువంటి ఆసక్తికరమయిన, తెలియని విషయాలను ఎప్పుడయినా మీరు ఇక్కడ నిరభ్యంతరంగా పంచుకోవచ్చు. క్రొత్త విషయాలను తెలుసుకోవటం నాకెప్పుడూ ఇష్టమే! మొత్తానికి చొరవ చేసి వ్రాశారు. కృతజ్ఞతలు! ఇలానే ఎన్నో మీ జ్ఞాన భోషాణంలోనివి బయటకి తీసి మాకు చూపండి.
మీ ప్రోత్సాహానికి నెనర్లు! మీరిలా వెన్ను తడితే చేలరేగిపోనూ! ఈ సారి తీర్థానికి మా ఊరు తప్పక రావాలి!

siva said...

medi evarandi,,,

Abhimani said...

సంక్రాంతి జరుపుకున్నంత సంబరంగా వుంది మీ కవిత చదువుతుంటే ... నాకిష్టమైన పండుగని ఇంత అందంగా చెప్పినందుకు నా ధన్యవాదములు ....

రసజ్ఞ said...

@ శివ గారూ
మాది రాజమండ్రీ అండీ! ధన్యవాదాలు!

@ ఒంటరి గారూ
మీ ఆనందం ఇలానే కలకాలం ఉండాలని కోరుకుంటున్నాను! మీకు నచ్చినందుకు కృతజ్ఞతలండీ!

సుజాత వేల్పూరి said...

ఆ గంగిరెద్దు ఎంత హుందాగా, రాజసంగా ఉందండీ!!ఆ కళ్ళలో ఎంత అందం!!

ఇలాంటి పోస్టులు చూసినపుడు నిజంగా జీవితంలోని ఎసెస్న్స్ ని కోల్పోయి, నిస్సారంగా డబ్బు మధ్య బతికేస్తున్నామేమో అని బెంగ వస్తూ ఉంటుంది.

గాలి పటాలు సంక్రంతికి ఎగరేయడం మాత్రం నేను హైద్రాబాద్ వచ్చాకే చూశాను.

బాగుంది మీ పోస్టు...వివరణాత్మకంగా!

రసజ్ఞ said...

@ సుజాత గారూ
చాలా కాలానికి కనిపించారు! బాగున్నారా?
నిజమే అండీ! పండుగ వాతావరణం ఇప్పుడిలా ఉన్నా ఇంకో తరానికి వెళ్లేసరికి ఎలా మారిపోతుందో? పిండి వంటలు చేసే ఓపిక కూడా లేక కొట్టు నించి తెపించుకునే రోజులొచ్చాయి! గంగిరెద్దుని బాగా వివరించారు! మీకు నా ఈ పోస్టు నచ్చినందుకు ధన్యవాదాలండీ!

బెల్లంకొండ లోకేష్ శ్రీకాంత్ said...

రసజ్ఞ గారు,
మీ సంక్రాంతి టపాలన్నీ చాలా బావున్నయండి.చాలా వివరణాత్మకంగా ఉన్నాయి.ఒకప్పుడు ఈనాడు పేపర్‌లో ప్రతి పండక్కీ ఆ పండుగ విశిష్టతను తెలియజేస్తూ స్పెషల్ పేజీలు వేసేవారు.మీ కథనాలు ఆ శైలిలో ఉన్నాయి.హరిదాసు గురుంచి,అక్షయ పాత్ర గురుంచి తెలియని సంగతలు చెప్పారు.

రసజ్ఞ said...

@ బెల్లంకొండ లోకేష్ శ్రీకాంత్ గారూ
అంత గొప్ప వాటితో నాది పోల్చటం చాలా ఆనందంగా ఉందండీ! మీకు నచ్చినందుకు ధన్యవాదాలు!

మిస్సన్న said...

రసజ్ఞ గారు, జగ్గన్నతోట ప్రభల తీర్థం గురించి ఇంత వివరంగా చెప్పిన మీది కోనసీమలో ఏ గ్రామమో తెలుసుకోవచ్చునా?
రాజమండ్రి మీరు ప్రస్తుతం ఉన్న ఊరేమో అనుకొంటున్నాను. మాది ముమ్మిడివరం దగ్గర ఐనాపురం అనే గ్రామం.

రసజ్ఞ said...

@ మిస్సన్న గారూ
క్రోత్తవే కాక పాతవి కూడా తీరికగా చదువుతున్నందుకు కృతజ్ఞతలు! ఓహ్ అవునా! సంతోషం. మాది పాశర్లపూడి.

Anonymous said...

These are really impressive ideas in about blogging. You have touched some good things
here. Any way keep up wrinting.

my web page dating sites (http://bestdatingsitesnow.com)